آلاینده های هوای تهران را بشناسید
خرید و فروش حیوان خانگی: بنا بر اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران آلاینده های مختلفی می تواند کیفیت هوای تهران را تحت تأثیر قرار دهد البته از بین آنها ذرات معلق کوچک تر از 2.5 میکرون در ماه های سرد و ازن در فصول گرم سال غلظت بیشتری پیدا می کنند.
به گزارش خرید و فروش حیوان خانگی به نقل از ایسنا طبق تعریف ارائه شده در قانون هوای پاک مصوب ۲۵ تیرماه سال ۹۶ آلودگی هوا عبارت است از انتشار یک یا چند آلاینده شامل آلاینده های جامد، مایع، گاز، پرتوهای یون ساز و غیر یون ساز. بو و صدا در هوای آزاد بصورت طبیعی یا انسان ساخت به مقدار و مدتی که کیفیت هوا را به شکلی تغییر دهد که برای سلامت انسان و موجودات زنده فرآیندهای بوم شناختی اکولوژیک یا آثار و ابنیه زیان آور باشد و یا سبب از بین رفتن یا کاهش سطح رفاه عمومی شود.
با توجه به مطالعات و رهنمودهای سازمان ها و نهادهای معتبر بین المللی، برخی آلاینده ها باتوجه به میزان تولید و انتشار همین طور بر حسب میزان لطمه های مربوطه به عنوان آلاینده معیار معرفی شده اند که در بیشتر شهرهای مهم دنیا همیشه مورد اندازه گیری و پایش قرار می گیرند.
عوامل موثر بر کیفیت هوا
وامل مختلفی بر کیفیت هوا و میزان غلظت آلاینده های مختلف مؤثر هستند که از آن جمله می توان به استاندارد آلایندگی منابع انتشار، کیفیت سوخت مصرفی، مدیریت ترافیک همین طور متغیرهای گوناگون هواشناسی اشاره نمود. یکی از عوامل تعیین کننده در کیفیت هوا طی سالیان اخیر خشکی زمین در ایران، کشورهای غرب و جنوب غرب ایران بود که این مسئله منجر به گسیل طوفان های بزرگ حاوی گرد و غبار شده است و به تبع آن غلظت ذرات معلق در این سال ها به نحو قابل توجهی افزایش پیدا کرده و در نتیجه آن برای اولین بار طی سال ۱۴۰۱ شرایط خطرناک در شهر تهران رخ داد.
عوامل اثر گذار در روند آلودگی هوا
b>- خصوصیات هواشناسی: پارامترهای جوی مانند اندازه و جهت باد، میزانهای افت اتمسفری، رطوبت نسبی و غیره آلودگی هوا را تحت تأثیر قرار خواهد داد. باد با حرکت افقی آلاینده را حمل و جابجا خواهدنمود. غلظت آلاینده ها در سطح زمین به اندازه و جهت باد و میزان افت بستگی دارد. تغییر درجه حرارت هوا با افزایش ارتفاع سبب حرکت نسبتاً سریع آلاینده ها می شود.
- توپوگرافی: ناهمواری موجود در زمین و موانعی مانند کوه ها و غیره بر نحوه انتشار آلاینده ها اثر می گذارد. بسته به شرایط محلی و مکانی، توپوگرافی ممکنست در نحوه انتشار آلاینده ها نقش مثبت و یا منفی داشته باشد.
- خصوصیات آلاینده ها: اهمیت مسائل مربوط به آلودگی هوا به نوع و اندازه آلاینده و جامد یا مایع یا گاز بودن آن و به انرژی، صدا، گرما، رادیو اکتیویته یا تلفیقی از این عوامل بستگی دارد. واکنش بین آلاینده ها در اتمسفر بسته به خصوصیات آلاینده ها امکان دارد، مقدار آلاینده در اتمسفر را افزایش یا کم کند.
- روش انتشار آلاینده ها: چگونگی ورود آلاینده ها همین طور سرعت انتشار آلاینده ها به اتمسفر بر آلودگی هوا تأثیر دارد. آلاینده ها ممکنست بطور متناوب یا پیوسته یا دوره ای از یک منبع یا از چندین منبع یا از منابع نقطه ای و غیر نقطه ای منتشر شوند همین طور پراکندگی آلاینده ها به طریقه ورود آنها به اتمسفر بستگی دارد.
آلاینده های معیار
در شهر تهران نیز بالاتر از دو دهه پروسه پایش کیفیت هوا با سنجش آلاینده های گازی منواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن، دی اکسید گوگرد و ازن در کنار ذرات معلق کوچک تر از ۱۰ میکرون انجام شده است البته بالاتر از یک دهه است که آلاینده ذرات معلق کوچک تر از ۲.۵ میکرون نیز مورد پایش قرار می گیرد.
- مونوکسید کربن (Carbon monoxide): با فرمول شیمیایی CO، گازی است که بر اثر سوختن ناقص کربن به وجود می آید. این گاز بسیار سمی است اما رنگ و بوی خاصی ندارد. به همین دلیل، قاتل نامرئی نامیده می شود. میل ترکیبی کربن مونوکسید با هموگلوبین خون حدود ۳۰۰ برابر بیش از میل ترکیب گاز اکسیژن است. جالب است بدانید که در خون همه ما حدود پنج درصد کربن مونوکسید وجود دارد اما اگر این مقداربه ۲۰ درصد برسد موجب مرگ ما خواهد شد.
از اثرات استنشاق بیش از اندازه این آلاینده می توان به بیماریهای قلبی و ریوی، بیماریهای عصبی، تجزیه فیبرین و بیماریهای دوران زایمان اشاره نمود.
- دی اکسید گوگرد (SO۲): دی اکسید گوگرد گازی است بی رنگ و غیر قابل انفجار که بویی خفه کننده و تقریباً دو برابر هوا وزن دارد و یکی از آلاینده های هوا به حساب می آید همین طور تخمین زده می شود که بطور متوسط ۲ تا ۴ روز در هوا باقی بماند. بالاتر از ۸۰ درصد اکسیدهای گوگرد به دست بشر در جریان احتراق سوخت های فسیلی از منابع ثابت آلوده کننده، تولید می شود. از این مقدار سهم نیروگاه های تولید برق ۸۵ درصد و سهم خودرو ها تنها ۲ درصد است. پالایشگاه های نفت، صنایع مس، کاغذ سازی و کارخانه های سیمان نیز همچون منابع غیر احتراقی تولید اکسیدهای گوگرد به شمار می روند.
نارسایی های تنفسی، کاهش سیستم دفاعی ریه ها، تشدید بیماریهای قلبی و ریوی، تخریب محصولات، گیاهان و برگ درختان و باران اسیدی از اثرات ازدیاد این آلاینده در هواست.
- ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون (PM۲.۵): این ذرات دارای قطر ۲.۵ میکرون و یا کمتر هستند که تقریباً یک سی ام قطر موی انسان است و به ذرات ریز (fine) نیز شناخته می شوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت می باشد و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیتهای احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایندهای صنعتی خاص هستند. این ذرات هم بطور مستقیم ساطع می شوند و هم به صورت آلاینده ثانویه در جو شکل می گیرند.
مطالعات بهداشتی، ارتباط مدلول داری بین قرار گرفتن در معرض ذرات ریز و مرگ زودرس ناشی از بیماریهای قلبی و ریوی نشان داده است. ذرات ریز می تواند بیماریهای قلب و ریه را تشدید کند و موجب اثراتی مانند علایم قلبی و عروقی، آریتمی های قلبی، حملات قلبی، علایم تنفسی، حملات آسم و برونشیت شود. این اثرات می تواند منجر به افزایش مراجعه به بیمارستان و اورژانس، غیبت از مدرسه یا محل کار شود. افراد دچار بیماریهای قلبی و ریوی، سالمندان و خردسالان بالاتر از سایر افراد در معرض ذرات معلق ریز هستند.
- ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون (PM۱۰): ذرات جامد یا مایع موجود در هوا هستند که دارای قطری کمتر از ۱۰ میکرون است و بر اثر سوزاندن چوب، احتراق ناقص در ترکیبات هیدروکربنی، احتراق سوخت موتورهای دیزل و...، واحدهای صنعتی، کشاورزی، جاده های آسفالت نشده و فعالیتهای ساختمان سازی و آلاینده های غیر گازی ایجاد و منتشر می شود. این ذرات به دلیل ابعاد ریز خود می توانند از سیستم دفاعی مجاری تنفسی عبور کنند.
از اثرات تنفس این آلاینده می توان به مبتلاشدن به بیماریهای قلبی و ریوی، کاهش سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماریها، از بین رفتن بافت های ریه، آسم در کودکان، مرگ و میر زودرس و سرطان اشاره نمود.
- دی اکسید نیتروژن (NO۲): این گاز به رنگ قهوه ای سرخ فام است و بویی بسیار تند و زننده دارد. دی اکسید نیتروژن از با اهمیت ترین آلاینده های هوا به حساب می آید. هر سال میلیونها تن از این گاز در اثر فعالیتهای انسانی خصوصاً مصرف سوخت های فسیلی تولید می شود. دی اکسید نیتروژن در ترکیب با هوای مرطوب تولید اسید نیتریک می کند که سبب پوسیدگی شدید فلزات می شود همین طور در غلظت های بالا موجب ایجاد مه دود می شود و میدان دید را به شدت می کاهد و بر رشد گیاهان اثر منفی شدید دارد. این گاز از اثر گلخانه ای نیز برخوردار می باشد. منابع تولید این آلاینده سوختن بنزین، گاز طبیعی، زغال سنگ، نفت و نیز در نیروگاه ها در حرارت های بالاست.
احساس سوزش در ریه ها، کاهش میزان مقاومت سیستم تنفسی، تولید ازن، تولید باران های اسیدی و مه – دود فتوشیمیایی از تبعات افزایش این آلاینده در هواست.
- ازن (O۳): گاز ازن از ترکیب سه اتم اکسیژن ایجاد می شود و یک اکسید کننده قوی است. ازن موجود در سطح زمین برای سلامتی انسان، جانوران و گیاهان مضر است و از آن به عنوان ازن بد و آلاینده یاد می شود. این گاز بطور مستقیم در هوا منتشر نمی شود بلکه توسط واکنش های شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار در حضور نور خورشید ایجاد می شود، بدین جهت میزان ازن در تابستان و در وسط روز بالاتر از سایر مواقع است. گازهای خروجی از تاسیسات صنعتی و نیروگاه ها، اگزوز موتور خودرو، بخارات بنزین و حلال های شیمیایی تعدادی از منابع اصلی تولید آن هستند.
ازن موجود در هوایی که تنفس می نماییم می تواند به سلامتی ما لطمه برساند، خصوصاً در ایام گرم و آفتابی که بطور معمول ازن به حد ناسالم می رسد حتی میزان نسبتاٌ پایین ازن می تواند موجب بروز عوارض بر سلامتی انسان شود، خصوصاً افراد دچار بیماریهای ریوی، کودکان، سالمندان و افرادی که در خارج از منزل فعال می باشند ممکنست به ازن حساس باشند.
در مواجهه با ازن، خردسالان در معرض بیشترین خطر هستند برای اینکه ریه های آنها هنوز درحال رشد و تکامل و بطور معمول فعالیت آنها در خارج از منزل، در زمانی که سطح ازن بالا است، زیاد است که این خود موجب افزایش احتمال تاثیر ازن بر آنان می شود همین طور احتمال بروز آسم در خردسالان بیش از بزرگسالان است.
تنفس ازن می تواند انواع مشکلات سلامتی همچون درد قفسه سینه، سرفه، سوزش گلو و گرفتگی ریه را سبب شود علاوه بر آن می تواند برونشیت، آمفیزم (نوعی بیماری ریوی است که منجر به از بین رفتن خاصیت ارتجاعی ریه و از بین رفتن دیواره آلوئول های ریه می شود) و آسم را بدتر کند. گاز ازن در سطح زمین همین طور می تواند ریه ها را برای عفونت مستعدتر کند، عملکرد ریه را کم کند و سبب التهاب جدار ریه ها شود و حتی در زمان ناپدید شدن علایم، لطمه به ریه را ادامه می دهد. قرار گرفتن در معرض ازن به طور مکرر و طولانی مدت ممکنست موجب ایجاد زخم دائم در بافت ریه و سرطان ریه شود.
از آنجاکه گاز ازن یک اکسید کننده بسیار قوی است، حد استاندارد آن ۰.۱۲۵ ۰قسمت در میلیون (ppm) از حجم هوا است و منظور این است که اگر متوسط غلظت این آلاینده در ساعت کمتر از این مقدار باشد، به لحاظ این آلاینده هوا سالم می باشد و اگر بیشتر بود بسته به میزان غلظت، هوا را در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس، ناسالم، بسیار ناسالم و یا خطرناک قرار می دهد.
در صورتی که غلظت ازن بالاتر از حد مجاز سلامت باشد، خردسالان و بزرگسالان فعال و افراد دچار بیماریهای ریوی، مانند آسم، باید از مواجهه طولانی مدت در فضای باز اجتناب کنند و در صورتیکه میزان این گاز در وضعیت ناسالم قرار گیرد بقیه افراد همچون خردسالان باید حضور خودرا فضای باز محدود و یا در صورت نیاز متوقف کنند.
نکته قابل توجه این است که تعدادی از دستگاههای تصفیه هوای خانگی با تولید گاز ازن به تصفیه هوا می پردازند و باید توجه به خطرات ناشی از ازن، استفاده از این دستگاهها به هیچ وجه سفارش نمی شود.
منبع: petfind.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب