اطراف شیركوه یزد نشست می كند؟
به گزارش خرید و فروش حیوان خانگی معاون مدیریت مخاطرات و زمین شناسی مهندسی سازمان زمین شناسی و اكتشافات معدنی كشور با اشاره به تاثیر فرآیند ساخت بند و سد بر شیركوه و منابع آبی آن، اظهار داشت: این آثار در مناطقی كه برداشت زیادی از آب زیرزمینی انجام می شود، می تواند زیانبار باشد.
فرهاد انصاری در گفت وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به حساسیت كشورهای خشك و كویری به تغییرات اقلیمی، اظهار نمود: هر چند تغییرات اقلیمی پدیده ای است كه در سطح جهانی عمل می كند اما مناطق خشكی مانند ایران در مقابل این تغییرات صدمه پذیری بیشتری دارند.
وی ادامه داد: رشد جمعیت، نابودی جنگل ها و مراتع، افزایش زمین های زیركشت، استفاده روز افزون از منابع آب و ساخت و سازهای انبوه، آثار و صدمه های ناشی از تغییرات اقلیمی را افزایش داده كه ناحیه یزد هم از این صدمه ها مستثنی نبوده است.
این مسئول، برخی اقدامات انجام شده جهت توسعه و عمران را ناخواسته موثر در تشدید تاثیرات تغییر اقلیم دانست و اظهار داشت: هم زمان با نمود تاثیرات خشك سالی، فشار بر منابع آبی موجود در دره ها و رودخانه ها بیشتر شده كه سدها هم در این زمینه بی تاثیر نیستند.
وی با بیان این كه چنین شرایطی بر كوهستان ها و ارتفاعات استان یزد مانند شیركوه هم حاكم است خاطرنشان كرد: ساخت بند و سد در مكان های نامناسب علاوه این كه مانع تغذیه آبخوان می شود، برداشت های بی رویه از سفره های آب زیرزمینی، افت سریع سطح آب زیرزمینی و خالی شدن فضای متخلخل نهشته ها از آب را به همراه دارد كه به فرونشست زمین، پیدایش فروچاله ها و ترك های زمین و از دست رفتن آبخوان ها هم منجر می گردد.
انصاری با اشاره به این كه سدسازی، عملكردی هوشمندانه برای ذخیره و تنظیم آب بوده كه منافع و دست آوردهای خیلی از دیرباز در این سرزمین داشته است، اظهار داشت: هر چند ساخت سد ملاحظات زیادی داشته و مطالعات و بررسیهای زیادی را می طلبد اما وجود توجیهات لازم برای ساخت آن از دیدگاه انتخاب ساختگاه مناسب و ملاحظات مهندسی بسیار ضروری می باشد.
وی، سدها را راهكاری برای ذخیره و مدیریت آب، حفظ منابع آبی، جلوگیری از سیلاب و تولید برق دانست و اظهار داشت: گاهی زیان سدسازی از سودش بیشتر است و منابع آبی را هم به خطر می اندازد كه البته برآورد این سود و زیان مستلزم بررسی های همه جانبه است اما شرط اساسی در اینجا حفظ تعادل سازه با محیط است.
انصاری افزود: آبی كه از بالا دست دره ها و ارتفاعات توسط آبراهه ها به پایین دست حركت می كند، با پیوستن شاخه های گوناگون بهم، رودخانه های اصلی را شكل داده و در نهایت آبخوان های موجود در دشت را تغذیه می كند.
این مسئول با بیان این كه تغذیه آبخوان یا سفره آب زیرزمینی به صورت عمده در دهانه خروجی دره ها یعنی جایی كه آبرفت های درشت دانه با نفوذپذیری زیاد قرار دارند صورت می گیرد، خاطرنشان كرد: سدسازی اغلب منجر به كاهش ذخیره آب زیرزمینی می گردد چون كه دیگر آبی به این مناطق نمی رسد.
وی با اشاره به این كه آثار این فرآیند بخصوص در مناطقی كه برداشت زیادی از آب زیرزمینی انجام می گردد می تواند غافلگیركننده و زیانبار باشد، اظهار نمود: اغلب علت خشك شدن قنات ها و چشمه ها بعد از اجرای بعضی از طرح های سدسازی همین است.
وی ادامه داد: در مناطق گرم و خشكی مانند یزد به جهت تبخیر شدید، بخش چشمگیری از آب نگهداری شده در پشت بندها و سدها از دست می رود یا توسط منابع سطحی آلوده می گردد در حالیكه با رسیدن آب به آبخوان و در زیر زمین، از تبخیر و آلودگی در امان خواهد بود، بدون این كه ساخت و نگهداری آن، نیازمند هزینه ای برای تولید سازه ای باشد.
انصاری با بیان این كه گذشتگان ما ضمن توانایی مهندسی بسیار پیشرفته كه با ساخت سدها و بندها و سیستم های قنات به یادگار گذاشته اند، اظهار داشت: آنها همواره این مسائل را هم مد نظر داشته و در بعضی شرایط به ساخت سدهای زیرزمینی روی آورده اند كه از دیگر افتخارات مهندسی این سرزمین و نمونه خوبی از سازگاری انسان با طبیعت در شرایط اقلیمی دشوار می باشد.
وی دست كاری حساب نشده در طبیعت را عامل قهر طبیعت با انسان دانست و اظهار داشت: تولید تغییر در سیستم هیدروژئولوژی در صورت نادیده گرفتن مجموعه ای از شرایط، صدمات جبران ناپذیری را به طبیعت وارد می نماید كه بخصوص در مناطق خشكی مانند یزد بسیار اثرگذار است.
این مسئول، جایگزین كردن روش ها و سیستم های آبیاری مدرن، هوشمندانه و مكانیزه در كشاورزی برای كاهش مصرف آب و تجدید نظر در دیدگاه موجود برای سدسازی و انجام مطالعات بیشتر و عمیق تر را اجتناب ناپذیر عنوان نمود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب